pozwala na porównanie 43 wskaźników w następujących obszarach
Pracujący Europejczycy – przegląd najważniejszych statystyk z 2011 roku
Wskaźnik zatrudnienia
Najwyższy wskaźnik zatrudnienia zanotowano w Holandii (74,9%), Szwecji (73,6%), Danii (73,1%), Niemczech (72,5%) i w Austrii (72,1%). Z kolei najniższy wskaźnik uzyskały takie kraje, jak: Grecja (55,6%), Węgry (55,8%), Włochy (56,9%), Malta (57,6%) i Hiszpania (57,7%). W Polsce wskaźnik zatrudnienia osiągnął poziom 59,7% i znalazł się poniżej średniej dla krajów UE (wykres 1).
Analizując wskaźnik zatrudnienia ze względu na płeć, zauważyć można wyższą wartość wskaźnika zatrudnienia dla mężczyzn. Wśród krajów UE-27 w 2011 roku wskaźnik zatrudnienia dla mężczyzn wyniósł 70,1%, zaś dla kobiet – 58,5%. W Polsce wskaźniki te wyniosły odpowiednio 66,3% i 53,1%.
Wśród osób w wieku od 55 do 64 lat wskaźnik zatrudnienia w krajach UE wyniósł w 2011 roku 47,4%. Najwyższy wskaźnik w tej kategorii wiekowej zanotowano w Szwecji, gdzie aż 72% osób między 55. a 64. rokiem życia było zatrudnionych. Wysoko plasowały się również takie kraje, jak Niemcy (59,9%), Dania (59,5%) i Estonia (57,2%). Kraje z najniższym wskaźnikiem zatrudnienia wśród osób w wieku 55-64 lata to Słowenia (31,2%), Malta (31,8%), Węgry (35,8%) i Polska (36,9%). Dane prezentuje wykres 2.
Ciekawych informacji dostarcza również analiza wskaźnika zatrudnienia wśród osób w wieku 55-64 lata ze względu na płeć. W każdym z analizowanych krajów (poza Finlandią) wskaźnik ten jest niższy w grupie kobiet. Średnio w UE jego wartość dla kobiet osiąga 40,2%, wobec 55,2% dla mężczyzn. Również w Polsce zauważalna jest ta dysproporcja – jedynie 27,3% kobiet między 55. a 64. rokiem życia pracuje (wobec 47,8% mężczyzn) (tabela 1).
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy w Unii Europejskiej w 2011 roku wyniosło 18,8%. Najwięcej zatrudnionych na niepełny etat było w Holandii – niemal połowa (48,5%) mieszkańców tego kraju pracuje w niepełnym wymiarze godzin. Dość duży odsetek pracuje na niepełny etat w Niemczech (25,7%), Wielkiej Brytanii (25,5%) oraz Szwecji (25,2%). Stosunkowo rzadko w niepełnym wymiarze godzin pracuje się w Bułgarii (2,2%), Słowacji (3,9%) i Czechach (4,7%). W Polsce zatrudnienie na niepełny etat dotyczy jedynie 7,3% osób (wykres 3).
Co ciekawe, odsetek kobiet zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy jest niemal czterokrotnie wyższy (31,6%) w UE niż odsetek mężczyzn pracujących na niepełny etat (8,1%). Również w Polsce częściej kobiety (10,4%) niż mężczyźni (4,7%) pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy, jednakże nie jest to aż tak duża dysproporcja jak w innych krajach w Europie. Kobiety często decydują się na zmniejszony wymiar godzin pracy w Holandii (76,5%), Niemczech (45,1%), Austrii (43,4%), Belgii (43,3%) i Wielkiej Brytanii (42,2%). Dane dotyczące zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy ze względu na płeć zostały zebrane w tabeli 2.
Czas pracy
Średni tygodniowy czas pracy w krajach UE jest różny. W podziale ze względu na płeć zauważyć można, że mężczyźni pracujący na pełny etat pracują średnio o 1,5 godziny tygodniowo dłużej niż kobiety. Szczegóły prezentuje tabela 3.
Osoby pracujące na pełny etat pracowały średnio 40,4 godziny tygodniowo w 2011 roku. Najdłużej pracują mieszkańcy Wielkiej Brytanii oraz Austrii, odpowiednio 42,2 i 41,8 godzin. Znacznie poniżej średniej unijnej plasują się mieszkańcy Danii, Irlandii oraz Włoch, którzy pracują odpowiednio 37,7, 38,5 i 38,8 godzin tygodniowo. Polacy pracowali w 2011 roku powyżej średniej – 40,9 godzin w tygodniu (wykres 4).
Typowy tydzień pracy dla pracowników na niepełnym etacie średnio trwał 20,1 godzin w 2011 roku w UE. Najdłużej pracowali niepełnoetatowcy w Rumunii (24,3 godziny), Szwecji (24,3) i Belgii (24), zaś najkrócej w Portugalii (17,9), Niemczech (18,2) i Danii (18,7). Osoby pracujące na niepełny etat w Polsce pracowały w tygodniu średnio 22,5 godzin (wykres 5).
Zatrudnienie na czas określony
Pracownicy zatrudnieni na czas określony stanowili 14,1% wszystkich zatrudnionych w UE. Najwyższy odsetek pracowników zatrudnionych na czas określony zanotowano w Polsce (26,9%) i Hiszpanii (25,4%). Poniżej 5% zatrudnionych na umowę czasową było w Rumunii (1,5%), na Litwie (2,8%), w Bułgarii (4,1%) i Estonii (4,5%).
Jak wynika z danych Eurostatu, zatrudnienie na czas określony w większości krajów UE nie zależy od płci. Różnice w odsetku pracowników mających umowę na czas określony w krajach UE oscylują w granicach 1-3 punktów procentowych, jedynie na Cyprze i w Finlandii różnice te są wyraźniejsze. Na Cyprze aż 20,9% kobiet pracuje na czas określony, wobec 7,1% mężczyzn, w Finlandii odsetki te prezentują się odpowiednio 18,4% i 12,6% (tabela 4).
Samozatrudnienie
W 2011 roku w krajach Unii Europejskiej było 32 433 tys. samozatrudnionych osób. Największy stosunek osób pracujących na własny rachunek do wszystkich osób pracujących zanotowano w Grecji (30,9%), we Włoszech (23,2%), Rumunii (20%) i Portugalii (19,2%). Na piątym miejscu znalazła się Polska, w której udział samozatrudnionych wyniósł 18,8%. Najmniejszy odsetek osób posiadających własną działalność gospodarczą odnotowano w Luksemburgu (8,1%), Estonii (8,2%), Danii (8,9%) i na Litwie (9,2%). Odsetek osób samozatrudnionych w krajach UE przedstawia wykres 6.
Jak wynika z danych Eurostatu, osoby samozatrudnione w krajach UE w 2011 roku przede wszystkim pracowały w usługach (45,9%). Ciekawych wniosków dostarcza analiza pracujących na własny rachunek w sektorze rolniczym. W UE średnio 17,2% samozatrudnionych zajmuje się rolnictwem. Jednakże są kraje, w których udział osób mających własną działalność w rolnictwie znacznie przewyższa średnią unijną. Do takich krajów można zaliczyć m.in. Rumunię, Litwę, Polskę i Portugalię. W krajach tych odsetek samozatrudnionych w rolnictwie wynosi odpowiednio: 71,3%, 42,7%, 42,6% i 34,7%. Natomiast najmniej pracujących na własnych rachunek w rolnictwie jest w Słowacji (4,5%), Czechach (4,6%) i w Wielkiej Brytanii (4,7%) (wykres 7).
Największy odsetek pracujących na własny rachunek jest w grupie wiekowej 65 lat i więcej (tabela 5). Może to wynikać z faktu, iż samozatrudnieni utrzymują swój biznes dłużej i odkładają moment przejścia na emeryturę, w przeciwieństwie do pracowników najemnych w tej grupie wiekowej. Innym wyjaśnieniem może być zaangażowanie w działalność rolniczą dla własnego użytku po przejściu na emeryturę.
Bibliografia