Uprawnienie pracownicze, przysługujące pracownicy – matce w związku z urodzeniem dziecka.
W Polsce wymiar podstawowego urlopu macierzyńskiego wynosi:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Pracownica może wykorzystać również do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed urodzeniem dziecka. W takim przypadku po porodzie przysługuje urlop macierzyński, który nie został wykorzystany przed porodem.
Podstawowy urlop macierzyński jest obligatoryjny. Jednak w przypadku wykorzystania co najmniej 14 tygodni tego urlopu, pracownica ma prawo na swój pisemny wniosek, który składa do pracodawcy, zrezygnować z pozostałej części urlopu. Część urlopu niewykorzystana przez matkę udzielana jest wtedy ojcu (również na jego pisemny wniosek).
Po wykorzystaniu podstawowego urlopu macierzyńskiego (obligatoryjnego) przysługuje prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego (nieobligatoryjnego). Wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi:
- do 6 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,
- do 8 tygodni w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci.
Dodatkowy urlop macierzyński udzielany jest bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim na wniosek złożony w terminie nie krótszym niż 14 dni przed jego rozpoczęciem.
Dodatkowy urlop macierzyński można wykorzystać jednorazowo w pełnym lub niepełnym wymiarze, lub w dwóch częściach (części nie muszą być równe, ale muszą obejmować tydzień lub jego wielokrotność oraz następować bezpośrednio po sobie). Co więcej, omawiany urlop może być wykorzystany również przez ojca dziecka, bądź też może być podzielony pomiędzy obojga rodziców.
Istnieje również możliwość łączenia korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy na co najwyżej ½ etatu u pracodawcy, który tego urlopu udziela.
Po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego.
