W artykule opisano charakterystykę pracy muzyków będących członkami zespołów weselnych. Szczegółowo przedstawiono zadania, których podejmują się muzycy w trakcie trwania uroczystości, jak i na etapie przygotowań do występu. W tekście zamieszczono opis przyczyn, dla których DJ stanowią główną konkurencję dla zespołów na rynku muzycznych usług weselnych. Przeanalizowano również dane dotyczące ilości zleceń, na jakie liczyć mogą muzycy, oraz charakterystycznych dla rynku weselnego sezonowych wahań popytu na usługi zespołów. Poruszono kwestię braku formalnych wymogów dotyczących wykształcenia osób wchodzących w skład weselnych kapel i związaną z tym obecność na rynku zespołów amatorskich. W publikacji zawarto także dane dotyczące wpływu lokalnych trendów na pracę i repertuar kapeli oraz informacje o zarobkach muzyków wraz z głównymi czynnikami wpływającymi na wysokość opłat.
Rynek usług weselnych w Polsce prężnie się rozwija i przynosi coraz większe zyski firmom zajmującym się spełnianiem marzeń nowożeńców. Jednym z nieodzownych elementów przyjęcia weselnego jest profesjonalna oprawa muzyczna. Młoda para niejednokrotnie jest w stanie wydać dużą kwotę pieniędzy na dobry zespół. Stąd wielu artystów, w tym pewna cześć umuzykalnionych amatorów, zakłada kapele weselne i rozpoczyna walkę o zlecenia, popularność oraz uznanie wśród klientów.
Zadania zawodowe
Dobry zespół weselny składa się z kilku instrumentalistów i co najmniej jednego wokalisty. Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w Klasyfikacji zawodów i specjalności przygotowanej na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej syntezą zawodu artysty muzyka wokalisty jest: wykonywanie głosem utworów muzycznych, solo lub jako członek zespołu wokalnego i wokalno-instrumentalnego, podczas przedsięwzięć artystycznych prezentowanych publicznie lub rejestrowanych na różnego rodzaju nośnikach dźwięku i obrazu. Z kolei do głównych zadań muzyka instrumentalisty należy: wykonywanie utworów na jednym lub kilku instrumentach, solo lub jako członek zespołu podczas przedsięwzięć artystycznych, prezentowanych publiczności w sposób bezpośredni lub rejestrowany na nośnikach.
Przedstawione w Klasyfikacji zadania są wspólne dla wszystkich muzyków. Elementem, który wpływa na szczegółowy zakres obowiązków i wyróżnia zespoły weselne od pozostałych, jest miejsce i czas pracy kapeli, a więc czas trwania uroczystości weselnej. Ze względu na specyfikę uroczystości dodatkowym zadaniem członków kapeli jest nawiązanie dobrego kontaktu z zaproszonymi gośćmi, a niejednokrotnie przeprowadzenie zabaw oczepinowych i konkursów. W ten sposób niektórzy muzycy przejmują część zadań wodzireja, choć priorytetem nadal pozostaje granie i śpiew.
Ważnym obowiązkiem kapeli jest należyte przygotowanie do występu i opracowanie w trakcie prób szerokiego repertuaru. W ciągu godziny weselnego przyjęcia można zagrać około 12 utworów, w związku z tym zespół musi dysponować szeroką gamą piosenek. Aby zapewnić należyty wybór młodej parze oraz możliwość dostosowania programu do gustu weselników, warto mieć w stałym repertuarze nawet 300 piosenek. Kolejnym z obowiązków muzyków przed występem jest przygotowanie piosenki, którą młodzi wybrali na swój pierwszy taniec, a większość artystów zgadza się również na opracowanie kilku dodatkowych utworów, które są szczególnie ważne dla nowożeńców. Dobrzy artyści świetnie wyczuwają atmosferę panującą na weselu i są w stanie modyfikować repertuar w trakcie trwania uroczystości. Zespoły powinny również dostosować tempo i ilość granych utworów do ilości bawiących się osób, w związku z czym niedopuszczalne jest schodzenie na posiłek przy pełnym parkiecie gości czekających na kolejny utwór.
Sposoby reklamy oraz wpływ regionu na usługi
Podstawowym sposobem reklamy zespołów jest profesjonalna strona internetowa zawierająca repertuar, informacje o członkach kapeli wraz ze zdjęciami oraz przykładowe nagranie co najmniej kilku utworów. Dodatkowo zespoły powinny mieć przygotowane dłuższe demo, które może być wysłane do zainteresowanych klientów. Ponieważ część par pragnie posłuchać kapeli na próbie bądź występie, grupa musi być przygotowana na taki pokaz własnych umiejętności. Częstym sposobem na reklamę w internecie jest także nawiązanie współpracy z forami ślubnymi, na których przyszli małżonkowie szukają porad i wymieniają się poglądami.
Niezawodnym sposobem na otrzymanie kolejnych zleceń jest polecenie zespołu przez wcześniejszych zadowolonych klientów. Większość par w trakcie przygotowywania przyjęcia weselnego posiłkuje się opiniami znajomych i rodziny oraz informacjami zawartymi na internetowych forach. Często zdarza się również, że do przedstawicieli zespołów dzwonią młode pary, które zapoznały się z umiejętnościami i repertuarem kapeli na ślubie przyjaciół.
Wiele zespołów reklamuje się jako wszechstronne i posiadające bardzo szeroki repertuar, jednak istnieją również takie, które specjalizują się w konkretnym gatunku muzycznym. Taki podział na rynku zdaje się słuszny, ponieważ preferencje nowożeńców są równie zróżnicowane jak programy muzyczne kapel. W przypadku dużych wesel, na które zapraszani są goście w różnym wieku i o zróżnicowanym guście muzycznym, kapele uniwersalne sprawdzają się najlepiej. Istnieje jednak grupa osób pragnących wyprawić wesele utrzymane w konkretnym klimacie muzycznym, przy którym przydatna będzie bardziej wyspecjalizowana grupa.
Zdaniem wokalistki zespołu weselnego ADA-VIO na styl, w jakim wyprawiane są wesela, może mieć wpływ również region, w którym kapela oferuje swoje usługi. – Z moich doświadczeń wynika, iż istnieją nie tylko regionalne zwyczaje weselne, ale także pewne uzależnione od miejsca upodobania muzyczne. W pewnych miejscowościach weselnicy chcą bawić się przy piosenkach biesiadnych, w innych z chęcią usłyszą kilka standardów jazzowych. Wiele zależy również od wieku i wykształcenia gości. Stąd, choć najbezpieczniejszy jest zróżnicowany repertuar, część kapel dostosowuje się do dominujących trendów obowiązujących w danym regionie – twierdzi wokalistka.
Popularność zespołów i konkurencja
Największą konkurencję dla zespołów weselnych stanowią DJ. Dla par, które preferują zatrudnienie DJ, podstawową zaletą takiego rozwiązania jest nawet o połowę niższa cena. Taka oszczędność pozwala niektórym na przeznaczenie dodatkowych środków na urozmaicającego przyjęcie wodzireja. Cześć osób uważa, że didżej zapewnia również większe bezpieczeństwo, ponieważ odtwarzane przez niego utwory są oryginalnymi wersjami, które są dobrze znane weselnym gościom. W przeciwieństwie do zespołów, DJ nie potrzebuje także częstych przerw, a dzięki odtwarzaniu muzyki z nośników repertuar jest szerszy niż ten, którym poszczycić się może nawet najbardziej wszechstronna kapela. Z drugiej strony, zgodnie z opiniami zawartymi na forach weselnych, zaletą zespołu jest cieplejszy klimat muzyki granej na żywo, ciekawsza aranżacja i niejednokrotnie lepszy kontakt pomiędzy zespołem i zgromadzonymi gośćmi.
Choć rynek weselnych usług muzycznych prawdopodobnie pozostanie podzielony, większość zespołów nie może narzekać na brak zleceń. W sezonie weselnym, a więc co najmniej od czerwca do października większość zespołów nie ma wolnych weekendów, a rezerwacji terminu należy dokonywać zazwyczaj na rok przed planowaną datą ślubu. Trudniej o zlecenia jesienią i zimą, kiedy organizowana jest niewielka ilość wesel. Stąd przeważająca liczba zespołów podejmuje się dodatkowo grania na imprezach tanecznych, pracowniczych czy balach sylwestrowych. Koniec i początek roku to dla wielu osób także czas na odpoczynek i nadrobienie zaległości towarzyskich i rodzinnych podczas wolnych weekendów.
Kształcenie
Nie ma formalnych wymogów dotyczących wykształcenia, jakie powinni posiadać muzycy w kapeli weselnej, stąd istnieją zespoły, w których grają wyłącznie amatorzy. Niekiedy takie osoby pobierają niższe opłaty za swoje występy i traktują to zajęcie jako dodatkowe źródło dochodu, nie jest to jednak regułą. Istnieją pary preferujące zatrudnianie muzyków amatorów uznając, że absolwenci szkół muzycznych posiadają repertuar daleki od standardowych utworów weselnych i nie potrafią prowadzić zabaw oczepinowych. Mimo to większość osób grających w takich kapelach kształciła się w szkołach muzycznych co najmniej pierwszego stopnia. Zdarzają się także zespoły, w których grają absolwenci Akademii Muzycznych lub wykładowcy.
Zarobki
Zarobki zespołu weselnego zależą przede wszystkim od jego popularności, wielkości składu oraz od regionu, w jakim świadczy swoje usługi. Oczywistym jest, że duże kapele żądają wyższych gaży, ponieważ więcej osób dzieli się przychodami. W takiej sytuacji wzrasta także ilość sprzętu oraz koszty jego transportu. Z tego powodu pięcio- lub sześcioosobowy zespół zażąda najczęściej opłaty w wysokości od 4 000 do 5 000 PLN. Dobrze sytuowane młode pary chętnie korzystają z usług takich grup, jednak wielu dysponujących skromniejszym budżetem decyduje się na kapelę grającą w trzyosobowym składzie. Wynagrodzenie takiego zespołu wynosi zazwyczaj od 2 000 do 3 500 PLN. Wokalistka opolskiego zespołu ADA-VIO zauważa, że nie we wszystkich regionach duże składy cieszą się popularnością: – W bogatych miastach oraz prężnie rozwijających się regionach kraju powodzeniem cieszą się drogie wieloosobowe kapele z dużą ilością instrumentalistów, jednak nie wszędzie taka ekipa będzie mogła liczyć na częste zlecenia. Stąd należy zbadać rynek i możliwości finansowe większości potencjalnych klientów przed podjęciem decyzji o założeniu dużego zespołu. Zdarza się także, że poszczególni członkowie zespołu nie otrzymują równego wynagrodzenia. Często dodatkowy procent pobiera kierownik kapeli, który zajmuje się pozyskiwaniem klientów i transportem. Zdarza się również, że wokalistce przysługuje gaża niższa niż pozostałym członkom zespołu. Czasem wynika to z nierównego partycypowania w kosztach zakupu i napraw sprzętu. Na niektórych forach można jednak spotkać się ze skargami młodych wokalistek, które czują się nieuczciwie traktowane przy podziale weselnych wynagrodzeń.
Zakończenie
Ponieważ wśród kapel weselnych panuje ogromna konkurencja, nie każdemu zespołowi uda się odnieść sukces. Jednak zainteresowanie profesjonalnymi usługami weselnymi stale wzrasta, a większość par planujących ślub zdaje sobie sprawę, iż dobry zespół jest jednym z najważniejszych elementów udanej uroczystości. Wielu nowożeńców poświęca bardzo dużo czasu na wybór odpowiedniej kapeli, często korzystając z porad rodziny i znajomych. Stąd popularny zespół cieszący się dobrą opinią weselników może liczyć na dużą ilość zleceń i godziwe zarobki. Niejednokrotnie taka praca pozwala młodym artystom na samorealizację, daje wiele satysfakcji i jest zarówno dochodowym, jak i przyjemnym sposobem zarabiania na własne utrzymanie.
Bibliografia
ADA-VIO – formacja muzyczno-aktorska, Oferta [online]. Dostępny w internecie: http://www.zespoladavio.com/web.n4?go=8.
Ile kosztuje ślub i wesele [online], Ślub-Wesele.pl. Dostępny w internecie: http://slub-wesele.pl/slub/koszty.html.
Jak znaleźć dobry zespół muzyczny na wesele? [online], Poradniki i Porady ZGORA. Dostępny w internecie: http://www.poradniki.zgora.pl/jak-znalezc-dobry-zespol-muzyczny-na-wesele.
Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu [online]. Dostępny w internecie:
http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1106. Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu [online]. Dostępny w internecie: http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1107.
LM.pl. Portal Wielkopolski Wschodniej, Ile zarabiają wokalistki w zespole, wątek: praca w regionie.
dostępny w internecie: http://www.konin.lm.pl/forum/viewtopic.php?t=575873&sid=81197dda75c92edb0b2e2ef1627a40b .
Marciniak J., DJ czy zespół muzyczny na wesele? [online], Wesele z klasą. Katalog firm weselnych. Dostępny w internecie: http://www.weselezklasa.pl/dj-czy-zespol-muzyczny-na-wesele,artykul,508,artykuly.html.
Pacześniak M., Jak wybrać zespół na wesele? [online], Wesele z klasą. Katalog firm weselnych. Dostępny w internecie: http://www.weselezklasa.pl/jak-wybrac-zespol-na-wesele,artykul,595,artykuly.html.
Zespoły ze szkół muzycznych [online], Forum weselne miasta Łódź. Ślubny portal. Dostępny w internecie: http://www.forum.wesele-lodz.pl/viewtopic.php?t=4893.
Karol Wolski<br>Małgorzata Szymańska