Leasing pracowniczy w teorii
Leasing pracowniczy to nic innego, jak wypożyczenie pracowników zatrudnionych na stałe w innej firmie. Ta forma zatrudnienia nie doczekała się dotychczas regulacji prawnej. Niemniej jednak, aby można było mówić o leasingu pracowniczym, konieczne jest spełnienie pewnych warunków[PRZYPIS]Meritum Prawo Pracy 2015, Walters Kluwer, Warszawa 2014.[/PRZYPIS]. Po pierwsze musi dojść do
zawarcia porozumienia między dwoma pracodawcami: macierzystym i „wypożyczającym”, w którym ustalany jest czas trwania urlopu bezpłatnego pracownika, jego stanowisko i rodzaj wykonywanej pracy. Co więcej, firmy uzgadniają również wynagrodzenie „wypożyczanej” osoby. Kolejnym krokiem jest
złożenie pracownikowi propozycji udzielenia urlopu bezpłatnego w celu pracy u innego pracodawcy, a następnie jego zgoda. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że taka osoba jest zatrudniona w oparciu o dwie umowy: z pracodawcą macierzystym, który udzielił jej urlopu bezpłatnego oraz z tzw. pracodawcą „wypożyczającym”. Umowa z firmą macierzystą jest zawieszana na czas urlopu bezpłatnego, a pracownik nie otrzymuje w tym czasie wynagrodzenia od tego pracodawcy. W rezultacie dochodzi do nawiązania stosunku pracy między nowym pracodawcą a „wypożyczanym” pracownikiem. W tym przypadku podpisywana jest na ogół umowa o pracę na czas określony, na czas wykonywania określonej pracy. Jednak dopuszczalne są również inne rodzaje umów.
Firmą użyczającą może być również agencja pracy tymczasowej. Warto jednak pamiętać, że wtedy będziemy mieć do czynienia z pracą tymczasową, która nie powinna być utożsamiana z leasingiem pracowniczym. Zasadniczą różnicą między tymi dwoma formami zatrudnienia jest to, że w przypadku pracy tymczasowej pracownik otrzymuje wynagrodzenie od agencji pracy tymczasowej, a w leasingu pracowniczym od firmy „wypożyczającej”. Ponadto jak wynika z odpowiedniej ustawy, pracownicy tymczasowi nie mogą być zatrudnieni na rzecz jednego pracodawcy użytkownika dłużej niż 18 miesięcy oraz muszą mieć zapewnione takie same warunki pracy i wynagrodzenie jak pracownik etatowy w tej firmie. Organizacje wykorzystujące leasing pracowniczy nie mają takich obostrzeń i pracodawcy mają w tym względzie większą swobodę.
Leasing pracowniczy jest najczęściej wykorzystywany przez firmy w sytuacji, kiedy występuje potrzeba:
- wykonania jednorazowego lub rzadko powtarzającego się zadania,
- zastąpienia nieobecnych pracowników (przebywających na urlopie lub zwolnieniu chorobowym),
- wykonania zadań, do których pracownicy nie posiadają niezbędnych uprawnień,
- uzupełnienia zatrudnienia z powodu tymczasowego niedoboru pracowników, zwłaszcza podczas intensyfikacji prac.
Co więcej, to rozwiązanie pomaga firmie we właściwym kształtowaniu struktury kosztów. Wbrew pozorom, leasing pracowniczy nie jest stosowany wyłącznie w odniesieniu do pracowników o niskich kwalifikacjach, ale także do wysokiej klasy specjalistów, a nawet wyższej kadry menedżerskiej.
Formy leasingu pracowniczego w firmach
Leasing pracowniczy może dotyczyć pojedynczych specjalistów i wtedy mówimy o tzw. body leasingu. Z kolei, jeśli firma potrzebuje zespołu specjalistów mamy do czynienia z tzw. team leasingiem. Pierwsze rozwiązanie umożliwia zdobycie konkretnych ekspertów, którzy wnoszą dodatkowe kompetencje do organizacji. Tego typu konsultanci są na ogół zatrudniani bezpośrednio u leasingobiorcy. Dzięki temu firma zyskuje wsparcie w projekcie, wykorzystując wiedzę i doświadczenie specjalistów. Druga metoda pozwala na zatrudnienie całego zespołu, którego dana firma potrzebuje do realizacji określonych zadań. Team leasing, podobnie jak body leasing, oszczędza czas firmy „wynajmującej”: zwalnia ją ze skomplikowanych procesów rekrutacyjnych i konstruowania od zera sprawnie współpracującego zespołu. Firmy, które zdecydują się na współpracę w ramach outsourcingu kadr, mogą wykorzystać model time & material lub fixed price. Pierwszy z nich jest stosowany w projektach, w których trudno od razu zdefiniować zakres i harmonogram prac. W tym przypadku praca eksperta rozliczana jest godzinowo. Wysokość jego wynagrodzenia jest więc uzależniona od liczby przepracowanych godzin. Ten model idealnie nadaje się do projektów związanych z rozwojem aplikacji i utrzymaniem systemów oraz innych długoterminowych zadań. Z kolei w modelu fixed price, cena usługi, a więc również zarobki pracownika, określane są z góry na początku projektu. Dużą wadą tego rozwiązania są trudności ze zmianą wymagań w trakcie trwania projektu. Dobrze więc, aby leasingobiorca dobrze poznał firmę, od której „wypożycza” pracowników.
Bilans zalet i wad leasingu pracowniczego
Największe korzyści z zastosowania leasingu pracowniczego czerpie firma, która wynajmuje pracowników, a więc leasingobiorca. Z jej perspektywy do najważniejszych korzyści należą:
- obniżenie stałych kosztów pracy,
- możliwość zastosowania polityki minimalnego zatrudnienia, tj. odpowiadającego okresowi, w którym popyt na określone produkty lub usługi firmy jest najniższy,
- zapewnienie zastępstwa stałych pracowników podczas urlopów szkoleń lub choroby,
- zniwelowanie ryzyka zwolnień stałych pracowników,
- przeciwdziałanie nadwyżkom zatrudnienia.
Firmy decydujące się na taką formę zatrudnienia, muszą jednak liczyć się z dużą rotacją pracowników, co nie wpływa pozytywnie na komunikację między pracownikami. Co więcej, dużym zagrożeniem może być ryzyko wypływu poufnych informacji. Organizacje obawiają się również spadku wydajności i jakości świadczonej pracy. Osoby zatrudnione w ramach leasingu pracowniczego zazwyczaj nie znają specyfiki i dokładnego profilu działalności firmy „wypożyczającej” przez co nie identyfikują się z nią.
Z puntu widzenia pracownika nie powinno mieć właściwie znaczenia czy jest zatrudniony w firmie macierzystej czy u „wypożyczającego” pracodawcy. Niemniej jednak większość pracujących bardziej preferuje pracę w firmie, do której bezpośrednio aplikowało. Taka sytuacja sprzyja większej decyzyjności i poczuciu realnego wpływu na funkcjonowanie organizacji. Mimo wszystko leasing pracowniczy jest idealnym rozwiązaniem dla pracowników znajdujących się na początku kariery zawodowej, w celu zdobycia doświadczenia. Dla osób, które cenią samodzielność i gotowość na ryzyko związane z utratą pracy, takie rozwiązanie może pomóc w godzeniu pracy z życiem osobistym. Leasing pracowniczy bardzo dobrze sprawdza się również w przypadku wysoko wykwalifikowanych pracowników oraz kadry menedżerskiej, zwłaszcza w różnego rodzaju pracach projektowych w dynamicznie zmieniających się branżach.
