Matka w pracy – udogodnienia dla kobiet wychowujących dzieci

Młode kobiety to w większości pracownice znakomicie wykształcone i efektywne. Wiele z nich ma ogromne ambicje i planuje stale rozwijać się zawodowo. Do niedawna częstą przeszkodą w realizacji tych planów okazywało się urodzenie dziecka. Mało elastyczni pracodawcy utrudniali kobietom łączenie pracy zawodowej z obowiązkami matki. Sytuacja zaczyna się jednak powoli zmieniać. Coraz większa rzesza zarządzających dostrzega, że młoda mama to pracownik dobrze zorganizowany, zmotywowany i bardzo lojalny. Stąd pracodawcy przestają obawiać się zatrudniania kobiet z dziećmi i szykują udogodnienia. Rzadko są to pakiety socjalne na miarę zachodnich korporacji, ale coraz częściej pozwalają skutecznie łączyć rolę rodzica i pracownika.

Mama w pracy – czego boją się pracodawcy?

W Polsce problem z łączeniem pracy zawodowej i roli matki mają przede wszystkim kobiety z małymi dziećmi, które nie ukończyły jeszcze 3. roku życia. Żłobki są przepełnione, a zatrudnienie opiekunki często pochłania większą część pensji mamy. Dodatkowo kobiety, które mimo wszystko chcą rozwijać się zawodowo, często napotykają na opór ze strony pracodawców. Obawiają się oni, że młoda mama całkowicie skoncentruje się na zadaniach domowych i zaniedba firmowe obowiązki. Taki pracownik niechętnie zgodzi się na nadgodziny i najprawdopodobniej nie przyjmie weekendowych delegacji. Większość firm boi się również częstych urlopów zdrowotnych matek.

Rzeczywiście, zatrudnienie młodej mamy wiąże się z koniecznością pewnej elastyczności. Jednak większość kobiet, którym pracodawca zapewnia najbardziej potrzebną pomoc w wychowaniu potomstwa, bardzo poważnie podchodzi do swoich obowiązków zawodowych. Są to osoby oddane firmie i pragnące sprostać oczekiwaniom pracodawców. Dobrze organizują swoją pracę i nie odkładają obowiązków na później, wiedząc, że należy wykorzystać każdą dostępną godzinę. Mając poczucie, że dano im szansę połączenia dwóch najważniejszych ról życiowych, z całych sił starają się udowodnić, że poradzą sobie nawet z najtrudniejszymi zadaniami.

Firmowe udogodnienia dla kobiet z dziećmi

Firmy, które chcą pomóc swoim pracownicom w łączeniu obowiązków wychowawczych i zawodowych, mogą wykorzystać gotowe rozwiązania, które od lat sprawdzają się w części europejskich krajów i Stanach Zjednoczonych. Zadaniem przedsiębiorstw jest jedynie dostosowanie tych udogodnień do potrzeb własnych pracowników i możliwości finansowych firmy.

Największe korporacje mogą sobie pozwolić na otwarcie przedszkola lub żłobka dla dzieci pracowników. Dla realizacji tego przedsięwzięcia konieczny będzie odpowiedni lokal na terenie firmy oraz dostosowanie go do potrzeb najmłodszych. Należy również zatrudnić specjalistów do opieki. Na rynku pojawiły się już firmy specjalizujące się w opiece nad dziećmi na terenie firm. Przedszkole czy żłobek to spora inwestycja wymagająca odpowiednich funduszy i możliwości lokalowych. Istnieje jednak szansa na dofinansowanie takiego projektu ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Część firm zwraca uwagę na duże plusy takich rozwiązań. Pracownicy nie muszą wcześniej wyjeżdżać z domu, aby odwieźć pociechy do przedszkola. Zmniejsza to liczbę spóźnień i wcześniejszych wyjść z pracy w celu odebrania dziecka. Matki są również spokojniejsze i bardziej skoncentrowane, gdyż wiedzą, że ich dzieci są bezpieczne w tym samym budynku i pod okiem specjalistów.

Dobrze prosperujące firmy decydują się również na finansowe wspieranie pracowników z dziećmi. Częstym rozwiązaniem są jednorazowe wyprawki dla nowo narodzonego dziecka czy bony na produkty dla dzieci. Z funduszu socjalnego można też wypłacić dodatki na zatrudnienie opiekunki, jeśli firma nie oferuje dziennej opieki nad najmłodszymi. Niektórzy pracodawcy obejmują kobiety w ciąży rozszerzoną opieką medyczną sponsorowaną przez przedsiębiorstwo bądź decydują się na pakiet zdrowotny dla dzieci pracowników.

Przedszkola, żłobki i przewijaki dla dzieci to rozwiązania przede wszystkim dla dużych korporacji. W małych firmach, zatrudniających niewielu pracowników, byłyby one nadmiernym obciążeniem. Poza tym firma, w której pracuje kilkanaście kobiet, nie będzie w stanie zapełnić nawet malutkiej grupy przedszkolnej.

Istnieje jednak wiele rozwiązań, które może wprowadzić pracodawca, aby zatrudnione przez niego mamy poczuły się bezpiecznie i mogły efektywnie pracować. Do najważniejszych i najczęściej zapewnianych rozwiązań należy elastyczny czas pracy. Niektóre mamy będą chciały wrócić na stanowisko w niepełnym wymiarze godzin. Innym wystarczy jedynie możliwość samodzielnego wyboru godzin pracy lub wykonania części zadań w domu. Mamy prawie zawsze preferują też pracę jednozmianową. W niektórych firmach obowiązuje dobry zwyczaj udzielania nowym rodzicom pierwszeństwa przy wyborze terminu urlopu. Stresem dla kobiety może być również konieczność natychmiastowego wdrożenia się we wszystkie obowiązki po powrocie z urlopu macierzyńskiego bądź wychowawczego. Stąd korzystną praktyką jest organizacja dodatkowych szkoleń i opieki nad powracającym pracownikiem. Jest to szczególne ważne, kiedy obowiązki na zajmowanym przez mamę stanowisku uległy zmianie w trakcie jej nieobecności. Coraz więcej firm dostrzega również potrzeby młodych ojców, zapewniając im dodatkowe urlopy po urodzeniu dziecka.

Coraz więcej przedsiębiorstw może poszczycić się dobrymi standardami związanymi z pomocą pracownikom z małymi dziećmi. Często jednak najważniejszym czynnikiem wpływającym na samopoczucie mam w pracy jest atmosfera w zespole i wyrozumiałość pracodawców. Ważna jest dobra komunikacja, możliwość rozmowy o potrzebach i oczekiwaniach kobiet. Pracodawca, który uczciwie traktuje mamy, może liczyć na ich lojalność i oddanie firmie. Firmy, które dbają o potrzeby pracowników posiadających małe dzieci, mogą też wziąć udział w konkursie Firma Przyjazna Mamie. Jest to plebiscyt organizowany przez miesięczniki „Dziecko” i „Poradnik Domowy”. Tytuł zdobywają pracodawcy respektujący prawa pracujących matek i wprowadzający dodatkowe udogodnienia dla osób łączących wychowanie dziecka z pracą zawodową.

Zmiany w mentalności – zmiany na rynku pracy

Dzięki organizacjom pozarządowym i mediom problem nierównego traktowania kobiet w pracy stał się głośny. Powstały kampanie społeczne mające na celu zmianę w postrzeganiu matek na rynku pracy. Wprowadzono szereg rozwiązań prawnych mających chronić kobiety, szczególnie te wychowujące dzieci, przed dyskryminacją. Trwałe zmiany społeczne wymagają czasu, jednak widać już pierwsze efekty działań medialnych. Część pracodawców zaczyna dostrzegać potencjał młodych kobiet i wprowadza udogodnienia wykraczające daleko poza pomoc przewidzianą w ustawach. Dzięki temu powoli zaczyna zmieniać się cały polski rynek. Przede wszystkim kobiety chętniej wracają do pracy i szukają zatrudnienia, równocześnie wychowując dzieci. Dzięki elastyczności pracodawców często rezygnują z urlopu wychowawczego, chcąc jak najszybciej przejąć swoje obowiązki zawodowe. Nie obawiają się również utraty stanowiska po urodzeniu dziecka, dzięki czemu są zmotywowane i dążą do stałego rozwoju zawodowego. Jest to szczególnie ważne dla tych kobiet, które jeszcze nie urodziły dzieci. Wiedząc, że nikt nie odbierze im dorobku zawodowego, chętniej sięgają po ważne stanowiska w firmie niezależnie od planów związanych z założeniem rodziny.

Zmiana standardów traktowania kobiet na rynku pracy może także wpłynąć na zmniejszenie szarej strefy. Wiele matek, nie potrafiąc znaleźć pracy, decyduje się na nielegalizowanie zatrudnienia. Takie rozwiązanie wybierają również te kobiety, którym pracodawcy uniemożliwiają pracę w niepełnym wymiarze godzin. Nie będąc we stanie połączyć pracy z wychowaniem dziecka, decydują się na pracę dorywczą, której nie rejestrują. Ograniczenie szarej strefy jest czynnikiem, który pozytywnie wpłynąłby nie tylko na rynek pracy, ale i na gospodarkę. Korzystnym rozwiązaniem może się również okazać rozpropagowanie firmowych przedszkoli i żłobków. Za takie placówki płaci sam pracodawca, zmniejszając obciążenie budżetu państwa i odciążając przepełnione placówki publiczne.

Firmy, które pomagają zatrudnionym matkom, zmieniają obraz pracodawców na rynku pracy. Budują dobry wizerunek przedsiębiorstwa, które może liczyć na większe zainteresowanie w trakcie procesu rekrutacji. Pracownicy są silniej związani z firmą, dzięki czemu występują niewielkie rotacje personelu. Pozwala to na utrzymanie stabilnego i silnego zespołu, który zwiększa dochody firmy i podnosi jej renomę. Dobra opinia o firmie trafia również do klientów. Pracownicy promują bowiem markę, jaką jest ich przedsiębiorstwo, wśród znajomych.

Zakończenie

Pojawia się coraz więcej firm dbających o równe i uczciwe traktowanie kobiet. Nadal jednak wiele matek walczy z niesprawiedliwością przełożonych. Fora internetowe są pełne informacji o dyskryminacji ze względu na macierzyństwo. Część pracodawców nadal omija przepisy prawne gwarantujące matkom powrót po urlopach na równorzędne stanowiska czy możliwość pracy na pół etatu. Wynika to z ciągle zróżnicowanych opinii społeczeństwa na temat roli kobiet w życiu publicznym i zawodowym. Tak, jak podzielone są opinie pracodawców, tak podzielony pozostaje rynek pracy. Część kobiet dostaje możliwość na samorealizację zarówno w sferze prywatnej, jak iż zawodowej, inne muszą na tę szansę jeszcze poczekać.