Kompetencje menedżerów a efektywność organizacji - warto trzymać rękę na pulsie

Czym charakteryzuje się skuteczny menadżer?

Praca każdego kierownika, niezależnie czy jest to prezes firmy, dyrektor, czy kierownik tzw. „pierwszej linii” wymaga podobnych kompetencji. Oprócz wiedzy i umiejętności specjalistycznych oczekuje się od nich zdolności związanych z planowaniem pracy, kompetencji interpersonalnych oraz specyficznych cech osobowości. Klarowną i spójną systematykę kompetencji kierowniczych zaprezentował DuBrin (1979). Według niego umiejętności potrzebne dla skutecznego zarządzania personelem najlepiej sklasyfikować następująco:

• planowanie – ustalanie celów i poszukiwanie najlepszych metod ich osiągania,
• organizowanie – umożliwianie i ułatwianie osiągania celów, opracowywanie zakresów odpowiedzialności pracowników,
• kontrolowanie – nadzór nad wynikami, wprowadzanie korekt w procesie pracy,
• przywództwo – wpływanie na podwładnych w sposób motywujący ich do osiągania postawionych celów oraz pomoc w realizacji wyznaczonych zadań,
• innowacyjność – inspirowanie, przekazywanie pracownikom wiedzy i zachęcanie do poszukiwania twórczych rozwiązań.

Od czasu publikacji DuBrin’a pojmowanie najważniejszych umiejętności i cech skutecznego kierownika niewiele się zmieniło, jeszcze silniej uwypukla się przy tym umiejętności interpersonalne. Eysteinsson i Gudlaugsson (2012) wśród najistotniejszych kompetencji menadżerskich szczególną uwagę przywiązują do umiejętności komunikacyjnych, interpersonalnych i perswazyjnych. Podobnego zdania są również Koenigsfeld i współpracownicy (2012), akcentujący dodatkowo niezbędne na danym stanowisku umiejętności techniczne. Według Belindy Butler dobry przełożony wyróżnia się przede wszystkim: umiejętnym przywództwem, organizowaniem i planowaniem, zdolnościami komunikacyjnymi i interpersonalnymi, etyką pracy, przywiązaniem do firmy, umiejętnościami analitycznymi oraz wspieraniem podwładnych (2006).

„Miękkie” umiejętności są bardzo ważne w pracy każdego menagera pracującego z ludźmi. Za wyjątkowo pożądane uważa się je w organizacjach należących do nowoczesnych gałęzi biznesu. W firmach zatrudniających cennych specjalistów oraz tych, w których zarząd zarysowuje jedynie ogólną linię firmy, pozostawiając niższemu kierownictwu dużą samodzielność odchodzi się od modelu kierownika wydającego polecenia. Typ ten ustępuje na rzecz lidera - kierownika pracującego w bliskiej styczności z podwładnymi i swoim wsparciem optymalizującego ich pracę. Od nowoczesnego menedżera wymaga się, aby słuchał ludzi, udzielał im wskazówek oraz planował i delegował zadania w sposób umożliwiający korzystanie z ich umiejętności. Z tych względów w nowoczesnych firmach cenieni są zwłaszcza menedżerowie o dobrze rozwiniętym profilu kompetencji „psychologicznych”. Jak dowodzą opisane dalej badania, cechy te rzeczywiście wpływają na efektywność przedsiębiorstwa. Usystematyzowany monitoring kompetencji menadżerów oraz praca nad ich rozwijaniem powinny zatem należeć do strategicznych celów każdej organizacji.