Kariera w korporacji

We współczesnych czasach coraz częściej słyszymy określenie firma międzynarodowa. Również w Polsce, od kilku lat, tego typu przedsiębiorstwa odgrywają bardzo ważną rolę. W związku z tym pojawia się wzmożone zainteresowanie skalą i efektami ich działalności. W terminologii zarówno polskiego GUS-u, jaki i zagranicznych instytucji (OECD, UNCTAD) słowo korporacja ma bardzo szerokie znaczenie. Obejmuje również małe jednostki zatrudniające zaledwie kilka osób (więcej na ten temat można przeczytać w artykule Korporacje w Polsce). Warto jednak zauważyć, że potocznie mówiąc o korporacji mamy na myśli duże międzynarodowe firmy, zatrudniające co najmniej kilkaset pracowników. W niniejszym artykule przeczytają państwo o specyfice pracy właśnie w takich korporacjach-gigantach.

Szansa dla młodych?

Duża międzynarodowa firma to wymarzone miejsce pracy dla studentów i świeżo upieczonych absolwentów. Wielu z nich korporacja kojarzy się z prestiżem, szeroką gamą dodatkowych szkoleń, szybką ścieżką awansu zawodowego i, co najważniejsze, nieprzeciętnie wysokimi zarobkami. Korporacje, w przeciwieństwie do wielu małych firm zatrudniają młodych, niedoświadczonych pracowników. Umożliwiają podjęcie pierwszej pracy. Organizowane przez takie firmy praktyki i staże są po pierwsze szeroko rozreklamowane w studenckim środowisku, a po drugie oferują konkurencyjne wynagrodzenie.
Popularność korporacji wśród studentów potwierdzają wyniki badania „Pracodawca roku” organizowanego przez AISEC. W 2010 roku, podobnie jak w poprzednich latach, pierwsze miejsca zajęły „korporacyjne giganty”, takie jak: PricewaterhouseCoopers, Ernst & Young czy Google.

Jasno określona ścieżka kariery i bezpieczeństwo pracy

Duża liczba pracowników w pewnym sensie „wymusza” wprowadzenie ściśle określonej i jasnej dla każdego ścieżki kariery. W niektórych firmach zasady awansu zawodowego prezentowane są już w końcowych etapach rekrutacji. Relatywnie szybki awans ułatwia wielostopniowa, pionowa hierarchia organizacyjna.
Korporacyjni zwolennicy podkreślają również poczucie bezpieczeństwa, jakie daje praca w dużej międzynarodowej firmie. Prawdopodobieństwo, że takie przedsiębiorstwo upadnie lub zacznie masowo zwalniać pracowników jest dużo mniejsze niż w przypadku małych firm. Takie bezpieczeństwo zatrudnienia jest szczególnie istotne w czasach kryzysu. Dla korporacji duże znaczenie ma także reputacja. Firmy o globalnym zasięgu dbają o przestrzeganie przepisów prawa pracy czy ogólnie przyjętych zasad. Wolą bowiem nie ryzykować pogorszeniem wizerunku na arenie międzynarodowej.

Bogata oferta szkoleń i świadczeń dodatkowych

Międzynarodowe firmy oferują nowym pracownikom bezpłatne, często zagraniczne szkolenia. Bardzo często dopłacają też do edukacji pracowników. Nierzadką praktyką są organizowane kursy językowe i dofinansowanie studiów. Warto jednak wspomnieć, że tego typu dodatki mają również drugą stronę medalu. Część szkoleń odbywa się w weekendy, a do tego jest obowiązkowa. Powoduje to ewidentną ingerencję firmy w życie prywatne pracownika już na początku jego kariery. Podobne konsekwencje pociągają za sobą niektóre świadczenia dodatkowe. Komputer do użytku osobistego to nie lada „gratka” dla osoby świeżo po studiach. Należy jednak pamiętać, że to w pewnym sensie deklaracja, że pracownik, który otrzymał takie świadczenie, część zadań będzie wykonywał w domu. Na podobnej zasadzie działa telefon komórkowy – w domyśle oznacza dostępność poza godzinami pracy.

Większa firma, mniejsza niezależność

Nie bez podstaw funkcjonuje pogląd, że im większa firma tym mniejsza niezależność. Mało który pracownik szeregowy w korporacji ma bezpośredni udział w ustalaniu swoich zadań i celów. Większość obowiązków zostaje mu przydzielona „z góry”, od osób których de facto nigdy nie poznał. Duża liczba pracowników niższych szczebli determinuje fakt, że każdą z nich można łatwo zastąpić. Z jednej strony jest to na pewno czynnik motywujący, z drugiej powoduje, że pracownicy mogą czuć się jak mało znaczące trybiki, w wielkiej korporacyjnej machinie.

Okresowa ocena pracownika

Przy tak ogromnej liczbie pracowników nie ma możliwości bezpośredniej kontroli pracy. Z tego powodu powszechne stają się różnorodne systemy raportowania wyników. Raporty powinny być formułowane bardzo szczegółowo i dokładnie - większość z nich musi przejść przez wiele szczebli pionowej hierarchii. Taka procedura jest dość czasochłonna. Pracownicy firm, w których system raportowania wyników pełni ważną rolę narzekają, że czasami zajmuje to tyle samo czasu, co dokumentowana czynność.
Każdy pracownik podlega okresowej ocenie efektów swojej pracy. Dobre wyniki zapewniają nagrody, w tym podwyżkę, a nawet awans. Brak postępów może natomiast wykluczać premię, w skrajnych przypadkach skutkuje zwolnieniem z pracy. Należy podkreślić, że system ocen w dużych firmach jest jednolity dla wszystkich pracowników zajmujących podobne stanowiska. Ma to na celu wystawienie sprawiedliwej i jasnej dla wszystkich oceny. Warto zauważyć, że pomimo dobrych stron tego systemu, okresowa ocena pracowników może prowadzić do tzw. wyścigu szczurów. Nieustanne porównywanie wyników własnej pracy z wynikami innych pracowników powoduje wzrost presji, by stawać się coraz bardziej efektywnym. To z kolei prowadzi do pracy w nadgodzinach, a docelowo jest przyczyną zaburzenia równowagi między życiem osobistym a zawodowym (tzw. work life-balance).

Elastyczne godziny pracy

Aby ułatwić pracownikom pogodzenie życia prywatnego i zawodowego coraz więcej dużych firm propaguje różnorodne formy elastycznego zatrudniania. Jedną z nich są ruchome godziny wykonywania zadań. Pracownik sam decyduje, o której godzinie rozpoczyna pracę a także, jak długo w niej zostaje. Może przykładowo pracować po 9 godzin od poniedziałku do czwartku za to w piątek wyjść po 5 godzinach. Ważne, aby w tygodniu „wyrobił” ustawowe 40 godzin. W przypadku niektórych firm dodatkowym ograniczeniem są godziny otwarcia placówki.
Inną formą elastycznego zatrudnienia jest zadaniowy czas pracy. Generalnie polega on na tym, że do każdego zlecenia przypisany jest czas, w jakim powinno być wykonane. Pracownicy dostają przy tym taką ilość zadań, aby ich łączny wymiar godzinowy nie przekraczał ustawowego. Zatrudnieni w korporacjach często narzekają, że w „gorących” dla firmy okresach, trzeba pracować „ponad normę”. Mają tu na myśli nie tylko pracę w nadgodzinach ale również pod presją czasu.

Idealny „korpo-pracownik”

To, czy praca w korporacji ma więcej złych czy dobrych stron pozostaje indywidualną oceną. Warto jednak zauważyć, że istnieją pewne cechy osobowościowe, które mogą pomóc w odpowiedzi na pytanie Czy praca w dużej międzynarodowej firmie jest dla mnie? Trudności z dopasowaniem do sztywnych biurokratycznych reguł obowiązujących w korporacjach będą prawdopodobnie miały osoby ceniące swoją indywidualność i niezależność.
Często pojawia się też zarzut, że z góry ustalone procedury zabijają kreatywność. W adaptacji pomaga brak trudności w akceptowaniu istniejących reguł i „wpasowanie się w otoczenie”. Z uwagi na często grupowy charakter projektów realizowanych w korporacjach niezbędne są również takie cechy jak łatwość w nawiązywaniu kontaktów i umiejętność pracy w grupie. Duże firmy to raj dla ludzi z „żyłką rywalizacji”, dla których nieustanna konkurencja jest najlepszą motywacją do pracy. Zatrudnienie w korporacji nie dostarczy natomiast tyle satysfakcji osobom, które cenią sobie spokój, dobre kontakty interpersonalne oraz miłą i przyjazną atmosferę w miejscu pracy.

Podsumowując, praca w korporacji, podobnie jak każda inna, ma swoje wady i zalety. To, czy będzie dla nas przysłowiowym rajem na ziemi czy nieustanną „korpoharówką” zależy nie tyle od firmy, jaką wybierzemy, ale przede wszystkim od nas samych. Odpowiednie podejście i sprzyjające cechy charakteru mogą spowodować, że korporacyjna kariera dostarczy nam dużo satysfakcji i zadowolenia z tego, co robimy. Dla wielu ludzi duża firma to idealne miejsce do samorealizacji, rozwoju i spełniania zawodowych marzeń. Zapewnia obszerny pakiet dodatkowych szkoleń i benefitów połączony z relatywnie wysokim wynagrodzeniem. Z drugiej strony, dla niektórych z nas praca w korporacji okaże się pasmem nieustającego stresu. Może spowodować wyczerpanie psychiczne i zanik życia prywatnego. Jednak jak mówi popularne powiedzenie jeśli nie spróbujesz, to się nie dowiesz.