Polska gospodarka na tle PIIGS
PKB per capita w Polsce wciąż najniższe. Rozwijamy się jednak szybciej
Pod koniec ubiegłej dekady spopularyzował się niepochlebny akronim PIIGS (ang. pigs – świnie). Odnosi się on do państw, które podczas światowego kryzysu ekonomicznego znalazły się w złej sytuacji budżetowej, zagrażającej stabilności całej strefy euro. Dokładnie chodziło o Portugalię, Irlandię, Włochy, Grecję oraz Hiszpanię. Jak prezentuje się polska gospodarka na tle wspomnianych krajów?
Analizując wielkość gospodarki, okazuje się, że w 2014 roku polskie PKB na głowę mieszkańca wyrażone parytetem siły nabywczej dolara, był mniejszy niż we wszystkich krajach PIIGS i wyniósł ponad 24 tys. USD PPP. Co więcej na przestrzeni lat 1980-2014, zwiększył się dystans pomiędzy wielkością najbogatszego kraju PIIGS, a polską gospodarką. Przykładowo w 1980 roku różnica pomiędzy PKB per capita we Włoszech, który był najwyższy w tamtym czasie wśród krajów PIIGS, a gospodarką Polski wynosiła 5 494 USD PPS. Zaś w 2014 roku różnica pomiędzy najbogatszą Irlandią, a Polską wyniosła już 22 341 USD. Niemniej jednak zwiększenie przepaści gospodarczej między Polską, a PIIGS nie tyczy się wszystkich państw. Potwierdzeniem tego jest Grecja – w 2008 roku grecki PKB wyniósł 30 215 USD PPP, co oznacza, że był o 11 073 USD PPS wyższy niż polski. W 2014 roku wielkość obu gospodarek była natomiast na względnie wyrównanym poziomie (ponad 24 tys. USD PPP w Polsce i niecałe 26 tys. USD PPP w Grecji).
To z jakimi problemami borykały się państwa PIIGS w trakcie kryzysu dobrze odzwierciedla analiza dynamiki PKB w ujęciu rok do roku. Jeszcze w 2007 roku we wszystkich omawianych państwach PKB rosło, osiągając wartość od 1,7% w przypadku Włoch do 4,9% w przypadku Irlandii. W 2009 roku wszystkie gospodarki PIIGS zaczęły być na minusie – najgorzej w tym okresie wypadła Irlandia, w której spadek PKB wyniósł 6,4%. Dla Grecji najgorszym momentem był rok 2011, kiedy to gospodarka grecka skurczyła się o 7,1%. W tym samym czasie polski PKB cały czas rósł – w najlepszym roku 2007 o 6,8%, a w kryzysowym 2011 o 1,6%.
Od 2014 roku widoczne są pewne oznaki poprawy koniunktury. Dynamika wzrostu PKB w krajach PIIGS znowu zaczęła być dodatnia. Polska na tle wspomnianych krajów wypada dobrze – osiągnęliśmy wzrost gospodarczy na poziomie 3,2%. Jedynym krajem, w którym odnotowano wyższy wzrost niż w Polsce okazała się być Irlandia (3,6% wzrostu PKB w 2014 roku).
Polska gospodarka na tle BRICS
Polska gospodarka większa niż w krajach BRICS. Rozwijamy się jednak wolniej
Kraje BRICS to Brazylia, Rosja, Indie, Chiny oraz Republika Południowej Afryki, a więc kraje rozwijające się. Często mówi się, że do połowy XXI w. państwa te staną się nowymi gospodarczymi potęgami.
Jak na razie, w porównaniu do BRICS, polski PKB per capita jest w większości przypadków wyższy. Wyjątek stanowiła Rosja, której PKB per capita wyrażony parytetem siły nabywczej dolara był w 2014 roku wyższy od polskiego o 336 USD PPP. Niemniej jednak różnica ta i tak jest dużo mniejsza niż w początkowej fazie transformacji gospodarczej (w 1990 roku PKB per capita Rosji był wyższy od polskiego o 6 170 USD PPP). Spośród analizowanych krajów najniższy PKB per capita dotyczył Indii (5 777 USD PPP).
Jeszcze przed kryzysem gospodarczym, w 2007 roku we wszystkich krajach BRICS odnotowano wysoki wzrost PKB – najmniejszy w RPA (5,5% w stosunku do 2006 roku) oraz największy w Chinach (aż 14,2% w porównaniu do roku wcześniejszego). W latach 2008 i 2009 gospodarki BRICS nieco zwolniły, a w trzech przypadkach były nawet na minusie. W 2009 roku PKB Brazylii zmniejszyło się o 0,3%, a RPA o 1,5%. Najgorzej wypadła w tym czasie Rosja, której gospodarka skurczyła się o 7,8%, po części na skutek wojny z Gruzją, która miała miejsce rok wcześniej.
Na tle krajów BRICS, pod względem wzrostu PKB, Polska prezentuje się przeciętnie. Najbliżej nam do RPA, gdzie wskaźniki prezentowały się w omawianym okresie stosunkowo podobnie. Z pewnością można stwierdzić, że PKB Chin, czy Indii rosło dużo szybciej niż Polski.
Polska gospodarka na tle G7
Daleko nam do G7, jednak jesteśmy bardziej odporni na wahania koniunktury
Jak wypada polska gospodarka na tle najbardziej wpływowych państw świata? Jeśli chodzi o wysokość PKB per capita w państwach grupy G7 wynosi on od ponad 34 tys. USD PPP (w przypadku Włoch) do niecałych 57 tys. USD PPP (w przypadku Stanów Zjednoczonych). Oznacza to, że polskie PKB per capita jest wciąż dużo niższe niż we wszystkich państwach G7.
W 2008 roku we Włoszech, w Japonii, Wielkiej Brytanii i USA odnotowano ujemną dynamikę wzrostu gospodarczego. Skutki światowego kryzysu najbardziej dały się odczuć w 2009 roku, kiedy to wszystkie gospodarki G7 były na minusie (najbardziej w Rosji, najmniej w Kanadzie). W latach kolejnych ujemna dynamika wzrostu PKB dotyczyła jedynie Włoch (w 2012 i 2013 roku), oraz Japonii (w 2011 roku). Oznacza to, że polska gospodarka na tle G7 w latach 2007-2014 radziła sobie całkiem nieźle.
Podsumowanie
Polskie PKB per capita nadal jest dużo niższe niż we wszystkich krajach PIIGS oraz grupy G7. Dynamika wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 2007-2013 była jednak wyższa niż we wspomnianych państwach. Odwrotnie wygląda sytuacja porównując Polskę z krajami BRICS – nasz PKB w przeliczeniu na głowę mieszkańca jest wyższy, jednak rozwijamy się dużo wolniej niż Chiny, czy Indie.