Co to jest benchmarking i do czego służy – czyli jak zostać najlepszą firmą w branży.

Obecnie obserwujemy coraz większą profesjonalizację w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi. Dokonuje się ona zarówno za pośrednictwem wiedzy dostarczanej przez portale i czasopisma branżowe, jak i coraz lepsze narzędzia wspomagające podejmowanie decyzji. Potrzeba coraz dokładniejszej analizy funkcjonowania przedsiębiorstwa wynika ze stale zmieniającego się otoczenia rynkowego. Naprzeciw temu wychodzi benchmarking, który stał się jedną z najbardziej popularnych metod doskonalenia organizacji. Zgodnie z badaniem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości 59% firm zna i regularnie z niej korzysta (Kuczewska, 2007) . Warto zauważyć, że korzystanie z benchmarków jest bardzo popularne także wśród czołowych firm o globalnym zasięgu. Należą do nich m.in. Ford, Xerox, Motorola, AT&T, Kodak, Exxon, IBM oraz Microsoft (Świerk, 2010) .

Skąd się wziął benchmarking?

Wspomniany wcześniej Xerox to pionier benchmarkingu. Pod koniec lat 70. XX wieku, firma utraciła dużą część rynku na rzecz japońskiej konkurencji (Canon). Rozpoczęto wtedy szereg porównań mających odpowiedzieć na pytanie dlaczego tak się stało. Analiza wykazała, że w firmie, w porównaniu z konkurencją jest niska jakość produktów, nieefektywna współpraca i przerosty zatrudnienia. Kolejne benchmarki pozwoliły precyzyjnie wskazać obszary o małej efektywności i w ten sposób poprawić działanie całego przedsiębiorstwa. Ostatecznie firma odzyskała większość rynku i znacznie usprawniła swoje działanie. Był to także impuls dla pozostałych konkurentów do stosowania benchmarkingu i pracy nad poprawą funkcjonowania firm.

Czym jest benchmarking?

Sama nazwa ”benchmarking” wywodzi się od słowa benchmark, które oznacza punkt orientacyjny geodety, wyznaczony w widocznym z daleka miejscu i określający pewną pozycję. Stanowi on punkt odniesienia wykorzystywany w pomiarach niwelacyjnych. W języku polskim to również punkt odniesienia, wzorzec, norma. W biznesie natomiast jego ideą jest porównywanie się z najlepszymi graczami na rynku w taki sposób, by na podstawie ich wyników wyznaczać cele strategiczne i szukać obszarów rozwoju dla firmy.
Jak widzimy na rysunku 1., firmy korzystające z porównań, w dłuższej perspektywie czasowej znacznie poprawiają jakość swoich działań. Wsparcie przedsiębiorstwa regularnymi benchmarkami pozwala wypracować rozwiązania, które mogą zapewnić pozycję lidera w branży.



Obecnie nie ma jednej przyjętej definicji benchmarkingu. Dla jednych jest to metoda, dla innych proces czy też narzędzie lub technika. Poniżej dwie popularne definicje:
benchmarking jest procesem polegającym na doskonaleniu efektywności własnej organizacji poprzez identyfikowanie, analizowanie, adaptowanie i wdrożenie rozwiązań stosowanych przez organizacje najbardziej efektywne w skali świata (Brilman, 2002) .

benchmarking to porównywanie się z innymi podmiotami mającymi najlepsze wyniki lub też wyznaczającymi kierunki rozwoju oraz wykorzystanie ich dobrych pomysłów, aby się doskonalić (Grudzewski, 2004) .