W myśleniu Polaków wciąż można znaleźć wiele stereotypów z czasów PRL-u. „Ciepła posadka” jako określenie etatu w „państwówce” to jeden z nich. Wydaje nam się, że praca w firmie państwowej jest spokojna i bezpieczna. Czy z tego powodu daje satysfakcję? A może lubimy swoją pracę głównie wtedy, gdy pozwala nam wieść dostatnie życie lub pomagać innym? W jakiego typu firmach jesteśmy najbardziej zadowoleni z pracy?
Odpowiedzi na te pytania dostarczają wyniki I Ogólnopolskiego Badania Satysfakcji z Pracy (OBSzP), przeprowadzonego przez nas w marcu 2011 roku. Już na pierwszy rzut oka widać, że zadowolenie z zatrudnienia odczuwane przez przedsiębiorców jest znacznie wyższe od zadowolenia pozostałych pracowników. Dla ponad połowy osób prowadzących własną działalność gospodarczą praca jest źródłem satysfakcji. Wśród zatrudnionych w firmach państwowych osób takich jest niemal dwukrotnie mniej. Równocześnie z pracy zadowolonych jest 35% pracowników firm prywatnych oraz aż 43% członków organizacji pozarządowych.
Typ firmy determinuje poziom zadowolenia w każdym niemal wymiarze pracy. W dalszej części tekstu „pod lupę” weźmiemy cztery z nich: kompetencje przełożonych, wynagrodzenie, wizerunek pracodawcy oraz relacje ze współpracownikami. Zauważmy, że w każdym przypadku rysuje się trychotomia: państwowe, publiczne, pozarządowe. Warto również zwrócić uwagę na kategorię przedsiębiorców, która za każdym razem posiada najwyższy, ale nie stuprocentowy odsetek zadowolonych pracowników. Badani dokonali zatem dość srogiej samooceny.
Kompetencje przełożonych
Oczywiście najwyżej oceniają je osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Bardzo dobrze wymiar ten postrzegają również pracownicy organizacji pozarządowych. Najmniejsze zadowolenie prezentują pracownicy firm państwowych, administracji państwowej i samorządowej oraz spółek skarbu państwa.
Satysfakcja z wynagrodzenia
Satysfakcja z wynagrodzenia to nie tylko zadowolenie z wysokości płacy całkowitej. To również stosunek do takich kwestii jak: adekwatność wynagrodzenia do posiadanych kompetencji czy też wykonywanej pracy oraz zadowolenie z kryteriów, w oparciu o które podejmowane są decyzje dotyczące wynagrodzenia. Osoby, które chcą być zadowolone z wypłaty, powinny założyć własną firmę. Z naszego badania wynika bowiem, że przedsiębiorcy są najbardziej usatysfakcjonowaną grupą pracowników. 44% osób pozytywnie ocenia swoje zyski. Zadowolenie pracowników firm prywatnych i pozarządowych jest już dwukrotnie niższe. Najmniej przychylnych opinii na temat wynagrodzeń pada natomiast z ust pracowników „państwówki”.
Satysfakcja z wizerunku pracodawcy
Wizerunek pracodawcy to jeden z ważniejszych elementów wpływających na satysfakcję z zatrudnienia. Firma, która w obiegowej opinii stanowi wzór dla innych organizacji, oferuje wysokiej jakości produkty i usługi, jest godna polecenia. Sam fakt współpracy z nią to zaszczyt i satysfakcja dla pracownika. Z wizerunku przedsiębiorstwa zadowolonych jest 76% przedsiębiorców, 63% pracowników firm prywatnych oraz 62% członków organizacji pozarządowych. Dla porównania, udział pozytywnych opinii wśród pracowników firm państwowych oraz administracji państwowej i samorządowej jest niższy – wynosi odpowiednio 47% i 43%. Nieco lepiej jest w spółkach skarbu państwa, gdzie wskaźnik zadowolenia sięga 57%.
Satysfakcja z relacji ze współpracownikami
Kooperacja jest podstawą większości działań biznesowych. Umiejętność i chęć porozumienia się ze współpracownikami pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze w tworzeniu nowych rozwiązań. To, czy lubimy swoich współpracowników, rzutuje na efektywność codziennej pracy. Z relacji z kolegami z pracy zadowolonych jest większość badanych. Co ciekawe, również w tym wymiarze najmniej pozytywnych opinii przekazały osoby zatrudnione w firmach państwowych oraz administracji państwowej i samorządowej. Największą satysfakcję z tego wymiaru pracy odczuwają przedsiębiorcy, którzy de facto sami dobierają sobie podwładnych, oraz pracownicy organizacji pozarządowych.
Podsumowując, osoby zatrudnione w firmach państwowych, spółkach skarbu państwa oraz administracji państwowej i samorządowej najbardziej narzekają na swoje miejsce pracy. Zupełnie inny stosunek do życia zawodowego prezentują pracownicy firm prywatnych. Najbardziej zadowoleni z każdego aspektu pracy są przedsiębiorcy. Nic dziwnego – osoby prowadzące własną działalność gospodarczą nie muszą liczyć się ze zdaniem przełożonych, zazwyczaj osiągają wysokie zarobki, sami dobierają sobie współpracowników oraz pracują nad wizerunkiem firmy. Wyniki I OBSzP pokazują, że to nie „ciepła posada”, a wysokie zarobki i autonomia dają nam najwięcej radości i zadowolenia.
INFORMACJE O BADANIU
I Ogólnopolskie Badanie Satysfakcji z Pracy przeprowadziliśmy w marcu 2011 roku. Ankietę on-line wypełniło łącznie 4 690 osób, z czego 56% stanowiły kobiety. 78% badanych legitymowało się wykształceniem wyższym oraz nie przekroczyło 40. roku życia. Internauci mieli za zadanie ustosunkować się do twierdzeń dotyczących wykonywanej przez nich pracy. W przypadku każdego z nich do wyboru możliwa była tylko jedna spośród pięciu odpowiedzi: zupełnie się nie zgadzam, raczej się nie zgadzam, trudno powiedzieć, raczej się zgadzam, zdecydowanie się zgadzam. Na ogólną satysfakcję z pracy wpłynęły wyniki uzyskane w siedmiu kategoriach: ocena kompetencji przełożonych, satysfakcja z wynagrodzenia, ocena wizerunku pracodawcy, poczucie samodzielności w pracy, poczucie więzi z firmą, ocena sposobu organizacji pracy, ocena relacji ze współpracownikami.